SHERPA RoMEO
Serwis SHERPA RoMEO prowadzi katalog umów pomiędzy wydawcami a autorami publikacji.
Korzystanie z tego serwisu umożliwia zapoznanie się z polityką wydawców w sprawie zakresu praw autora do zamieszczania materiałów źródłowych prac w repozytoriach.
Serwis obejmuje ponad 900 wydawców. Poniższa tabelka podaje statystyki dotyczące praw autorskich na dzień 21.03.2011 r. (aktualne statystyki).
Kolor | Polityka wydawcy | Liczba wydawców | % |
zielony | można archiwizować pre-printy i post-printy | 241 | 26 |
niebieski | można archiwizować post-printy | 269 | 29 |
żółty | można archiwizować pre-printy | 81 | 9 |
biały | archiwizowanie nie jest formalnie zezwolone | 352 | 37 |
Podsumowanie: 63% wydawców z wykazu serwisu SHERPA RoMEO zezwala formalnie na pewien sposób auto-archiwizacji. |
Pre-print i post-print
Terminy pre-print oraz post-print są używane przez różne osoby w różnym znaczeniu . Może to powodować pewne nieporozumienia i niejasności.
Jedno użycie terminu pre-print oznacza opis pierwszej wersji artykułu - przed peer-review, jeszcze zanim nastąpi jakikolwiek kontakt z wydawcą. Jest to interpretacja bardzo popularna wśród pracowników naukowych, dla których kluczowe zmiany artykułu są dokonywane w procesie recenzowania. Innym zastosowaniem pojęcia pre-print jest użycie go do określenia gotowego materiału, przejrzanego, poprawionego i zaakceptowanego do publikacji - ale niezależnie od wersji, która jest zaakceptowana lub sformatowana przez wydawcę. To użycie jest bardziej popularne wśród wydawców, dla których ostateczny i ważny stan artykułu stanowi układ materiału przygotowanego do oddania do druku.
Tak różne rozumienie tego pojęcia może być mylące i może powodować błędną interpretację umowy o przeniesieniu praw autorskich.
Aby spróbować wyjaśnić sytuację, serwis SHERPA RoMEO charakteryzuje pre-print jako wersję dokumentu przed przeglądem (peer-review) oraz post-print jako wersję dokumentu po przeglądzie z uwzględnieniem zmian dokonanych w czasie procesu recenzowania.
Oznacza to, że ze względu na treść, post-print należy traktować jak opublikowany artykuł. Jednak pod względem wyglądu może on nie być taki sam jak opublikowany artykuł, ponieważ wydawcy często zastrzegają sobie własny układ i formatowanie. Zazwyczaj oznacza to, że autor nie może korzystać z generowanego przez wydawcę pliku PDF, ale może posługiwać się własną wersją pliku PDF w celu umieszczenia go w repozytorium.
Niezależnie od tego, niektórzy wydawcy żądają, aby autorzy używali wersji pliku generowanego przez wydawcę, ponieważ chcą, aby ich materiał był prezentowany jako profesjonalnie przygotowany w formacie, który pasuje do ich stylu.
Serwis SHERPA RoMEO stara się oddzielić różne definicje i warunki wynikające ze stosowania tych pojęć w obrębie umowy każdego wydawcy o przeniesieniu praw autorskich oraz odowiednio kategoryzuje związane z tym uprawnienia i warunki.